بررسی خط کوفی روی پارچه‌ های دوره ی اسلامی

Authors

  • محترم, مهتاب
  • وحیده زابلی زاده غضنفرآبادی, وحیده
Abstract:

چکیده خوشنویسی یکی از هنرهای خاص دوران اسلامی است‏. خط کوفی ـ که خطی عربی است ـ به پشتوانه­ی نوشتار کلام الهی، ارزش و اعتبار ویژه‏ای یافت. این پشتوانه­ی معنوی با حضور در عرصه‏ های مختلف هنری و به کار بردن سلیقه توسط هنرمندان، به شکل­ گیری انواع خط کوفی منجر شد‏. خاستگاه این خط، شهر کوفه و بیشترین استفاده از آن به عنوان یک عنصر تزئینی و کاربردی در هنر‏های مختلف از قبیل بناها‏، ظروف‏، منسوجات و ... بود که توسط ایرانیان صورت گرفت‏. علاوه بر خوشنویسی، هنر پارچه­ بافی نیز در دوران اسلامی پیشرفت چشم‏گیری داشت‏. در این دوران، این هنر تحت­ تأثیر عوامل زیادی قرار داشت؛ از جمله دین‏، فرهنگ‏، باورهای اجتماعی و ... ‏. بروز هنر خط­نگاره و استفاده از آن در صنعت پارچه­بافی با توجه به ویژگی کاربردی آن در جامعه و زندگی مردم در تجلی این هنرها در دوره­ ی اسلامی نقش عمده ‏ای داشت‏. هدف این پژوهش، آشنایی با خط کوفی و کاربرد آن بر منسوجات مورد استفاده در دوره‏ های اسلامی است‏. روش تحقیق از نوع توصیفی و تحلیلی، همراه با بررسی کاربرد و شیوه­ی جمع ­آوری اطلاعات نیز به صورت کتابخانه‏ ای و اسنادی است‏. در این پژوهش، دو اصل برای شناخت کامل در این زمینه قابل توجه قرار گرفته ­است‏: 1-‏ بررسی پیدایش خط کوفی و انواع آن؛ 2- سیر تحول خط کوفی و کاربرد آنها در منسوجات دوره‏های اسلامی. به همین منظور پس از شناسایی و جمع ‏آوری انواع خطوط کوفی در منسوجات دوره‏ های مذکور، مضامین و کاربردهای مختلف آنها بررسی شد‏. کلیدواژه­ها: خط‏ کوفی‏، خط‏ نگاره‏، پارچه‏ بافی‏، دوره­ ی اسلامی. 

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تأثیر خط کوفی بر خط کوفی بنایی و تحول آن تا آرم‌نویسی‌های امروز

Square or geometric Kufic (also known as banna’i) developed from the Kufic script and consists of repeating vertical, horizontal, and parallel geometric units on a geometric network called a grid. Due to its unique visual characteristics and its close association with architecture, it is very promising for use in contemporary arts. This paper presents a research on contributing factors to...

full text

تأثیر خط کوفی بر خط کوفی بنایی و تحول آن تا آرم نویسی های امروز

خط کوفی بنایی که ریشۀ آن از خط کوفی است، از تکرار واحدهای هندسی به صورت عمودی، افقی، موازی و غیره بر روی شبکه (مسطر) حاصل می شود و به دلیل جنبه های بصری منحصربه فرد و ارتباط تنگاتنگ آن با معماری قابلیت های بسیاری برای استفاده در هنر معاصر دارد. این مقاله پژوهشی است دربارۀ شناسایی عوامل تأثیرگذار بر ماندگاری خط کوفی بنایی در دورۀ معاصر و روند استفاده از آن در طراحی آرم نوشتاری، با بررسی خصوصیات ...

full text

پژوهشی دیگر در خط کوفی

چکیده این مقاله به معرفی و نقد کتاب پژوهشنامه خط کوفی اثر مجید غلامی جلیسه می پردازد. این کتاب با نگاهی به پژوهش پیرامون خط کوفی آغاز م یشود و در ادامه نسخ هبرگردان رساله احیاءالخط کوفی اثر زین العابدین مراغه ای به همراه شرح حال مولف رساله و کتاب شناسی خط کوفی آمده است. بی شک این کتاب یکی از منابع مهم و قابل اعتنا در موضوع خط کوفی است با این حال عدم ذکر برخی از منابع مهم پیشین در مأخذشناسی و فه...

full text

خط نوشته ها، روی پارچ ههای دوره اسلامی

چکیده خط به عنوان یکی از مهم ترین شاخصه های هنر در دوران اسلامی، جایگاه والایی داشته و بر روی پارچ هها نیز کاربرد داشته است. این مقاله بر این راستاست که جایگاه و اهمیت خط نوشته را بر روی منسوجات ایران قرون 4 هجری تا 12 هجری از دیدگاه بصری و گرافیکی مورد بررسی قرار دهد. بدین منظور با بررسی های تاریخی، اجتماعی، فرهنگی و هنری ادوار مورد نظر و نیز با توجه به پژوه شهای انجام شده درباره خط و پارچ...

full text

مطالعه دیوارنگاره های بوم پارچه دوره اسلامی در ایران و منتخبی از آثار کشورهای اروپایی

In previous studies on canvas-marouflaged murals, some researchers put these works in the group of easel paintings and other researchers categorized them as wall paintings whereas they are indeed the combination of easel painting and wall painting. Moreover, the emergence and evolution of these works have not been studied in particular and mentioned yet, and thus there is not sufficient knowled...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 11  issue 16

pages  125- 146

publication date 2019-03

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

No Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023